Alternatywne metody komunikacji - Szkoła Podstawowa Specjalna nr 26 im. Janusza Korczaka w Lublinie

Article heading icon

Alternatywne metody komunikacji

AAC to ogół metod, które są stosowane do wspierania komunikacji osób mających trudności w werbalnym porozumiewaniu się. Dają one możliwość wyrażania swoich potrzeb, preferencji, myśli, opinii, a w konsekwencji pomagają w nawiązywaniu relacji z innymi osobami. 

Użytkownikami komunikacji wspomagającej są dzieci, u których rozwój mowy jest zaburzony lub które używają mowy, ale ich artykulacja jest niezrozumiała dla otoczenia. Komunikacja alternatywna przeznaczona jest dla osób, które nie mogą mówić lub nie używają mowy do komunikacji, często mając także problemy z rozumieniem mowy. 

Zajęcia rewalidacyjne – alternatywne i wspomagające metody komunikacji (AAC) w szkole mają na celu wsparcie rozwoju komunikacji ucznia. Wprowadzanie komunikacji alternatywnej u dziecka niemówiącego lub wspomagającej u ucznia mającego trudności w komunikacji werbalnej to proces wielomodalny i długofalowy. Wybór odpowiedniej metody komunikacji alternatywnej i wspomagającej powinien być dokładnie przemyślany. Ważne jest, by dostosować podejście terapeutyczne do indywidualnych potrzeb, umiejętności i preferencji dziecka. 

Kolaż zdjęć: na pierwszym: Chłopiec siedzi przy stole w stołówce szkolnej. Posługując się symbolami PCS prosi nauczyciela o dolanie kompotu; na drugim: W bibliotece szkolnej uczeń wykorzystując tablet z oprogramowaniem do komunikacji alternatywnej, chce wypożyczyć książkę; trzecie zdjęcie: Dziewczynka siedzi przy stoliku, ćwiczy czytanie uczestniczące zastępując słowa, których nie potrafi wypowiedzieć symbolami PCS

Model wprowadzania komunikacji alternatywnej i wspomagającej w naszej szkole: 

  1. Ewaluacja i diagnoza: 
    • ocena umiejętności komunikacyjnych, potrzeb i indywidualnego kontekstu dziecka, 
    • diagnoza specyficznych trudności komunikacyjnych. 
  2. Wybór odpowiednich form komunikacji: 
    • określenie, które formy komunikacji alternatywnej (np. komunikatory obrazkowe, plansze, gesty Makaton , urządzenia wspomagające komunikację) będą najodpowiedniejsze dla dziecka. 
  3. Zaplanowanie programu komunikacyjnego: 
    • opracowanie spersonalizowanego programu komunikacyjnego, uwzględniającego cele, strategie i metody wspierające rozwój komunikacji alternatywnej. 
  4. Szkolenie opiekunów i terapeutów: 
    • przeszkolenie rodziców, opiekunów, nauczycieli i terapeutów w obsłudze i wsparciu korzystania z wybranej formy komunikacji alternatywnej. 
  5. Intensywne treningi i ćwiczenia: 
    • regularne, intensywne sesje treningowe, w trakcie których dziecko uczy się korzystania z wybranych form komunikacji, 
    • ćwiczenia związane z komunikacją, adaptacją i rozbudową słownictwa. 
  6. Integracja komunikacji alternatywnej w życie codzienne: 
    • wprowadzenie komunikacji alternatywnej do codziennych rutyn i aktywności dziecka, takich jak posiłki, zabawy, prośby czy wyrażanie uczuć. 
  7. Monitorowanie postępów: 
    • ciągłe obserwowanie i ocenianie postępów dziecka w wykorzystywaniu komunikacji alternatywnej. 
    • dostosowywanie programu komunikacyjnego na podstawie ewaluacji postępów. 
  8. Stymulowanie rozwiniętych form komunikacji: 
    • stopniowe zachęcanie do wykorzystywania bardziej zaawansowanych form komunikacji alternatywnej, takich jak zdania, opisy czy wyrażanie skomplikowanych myśli. 
  9. Wsparcie społeczne i kontynuacja procesu: 
    • zapewnianie wsparcia społecznego, edukacyjnego i terapeutycznego w dalszym rozwijaniu umiejętności komunikacyjnych. 
    • kontynuacja monitorowania i doskonalenia umiejętności komunikacyjnych przez cały okres rozwoju dziecka.